Óreiða

Helvítis vindur sem gnauðar. Hann heldur ekki takti.

Bloggfærsla

Ég flyt, úr Vesturbænum. Á einhvern útkjálka. Ætla þó ekki að væla frekar yfir því hér. Hef síðustu daga verið að pakka niður drasli, af því á ég víst nóg. Mest eru það bækur, plötur og geisladiskar. Furðu mikið af brennivínsflöskum líka, og allskonar vitagagnslausu rusli sem ég einhverra hluta vegna hef sankað að mér. Svejk-brúðan er ekki þess á meðal - hún er gagnleg, góð fyrir sálina. Hvað um það. Ég var að róta í gegnum box sem lágu undir sófanum í stofunni, box sem ég hef ekki hreyft við í nokkur ár. Bæði voru þau full af drasli - eða annað var fullt en í hinu var eitthvað smáræði. Hið fyrrnefnda var nánar tiltekið fullt af greiðslukvittunum, flestum 5-6 ára gömlum sýndist mér. Ég veit ekki hví í fjandanum ég safnaði þeim, eða man það ekki öllu heldur. Ég hef aldrei haldið bókhald að heitið geti eða gert annað með kvittanir. Hvað um það, hellingur af kvittunum. Innkaup til heimilisins hafa breyst.

Í Hvalfirði um vor.

Um síðustu jól ákváðum við nokkrir félagar úr Verzló að hittast í sumarbústað eins okkar nú í vor. Við gerðum alvöru úr áætlununum um helgina sem leið. Téður bústaður er í Hvalfirði, veðrið var gott. Allt var eins og best var á kosið; við átum vel, rifjuðum upp gamla tíma, hlógum mikið og fengum okkur allvel neðan í því. Hvað um það. Þegar nokkuð var liðið á aðfararnótt laugardags, og við sátum úti á veröndinni við bústaðinn, fabúlerandi um fyllerí og kvennafar, sagði einn úr hópnum eins og utan úr blánum:

„Ég er með kvenmannsleggi, en mjög loðna. Enga appelsínuhúð þó.“

Við hlógum að þessum einkennilegu orðum hans, hann var áreiðanlega orðinn talsvert drukkinn. En honum stökk ekki bros á vör.

Bókmenntaverðlaun Norðurlandaráðs + páskaferð út á land

Álftin sem ég sá þegar ég ók niður í Hrútafjörðinn reyndist vera tættur plastpoki sem blakti í vindinum, fastur í girðingu.

Ef Gyrðir Elíasson hefði setið með mér í bílnum hefði hann áreiðanlega tekið upp stílabók og penna og párað eitthvað - eitthvað gullfallegt - hjá sér. Það er að segja, að því gefnu að honum hefði eins og mér, sýnst pokinn vera álft ofan af hæðinni.

En ég var einn, ók einn, og skrifaði ekkert en hugsaði með mér: "Helvítis plastpokinn er ekkert eins og svanur."

Um betrun mannsins

Ég er breyskur maður, hef ýmsa galla, en tel mér það þó til tekna að vera meðvitaður um ófullkomleika minn og stöðugt - segjum oft - leitandi leiða til að betra mig. Þannig reyni ég að hugleiða reglulega stöðu mína í heiminum, hlutverk mitt og hvernig ég ræki það, og afstöðu mína til fólks í kringum mig og þess til mín. Ég leita ráða um það hvernig ég get bætt mig bæði hjá fólki sem stendur mér nærri, í formi persónulegra samræðna, og hjá öðrum sem standa mér fjær - fræðimönnum, heimspekingum (í víðasta skilningi þess orð, hjá öllum þeim sem ég tel að hafi brýna speki um veröldina fram að færa), skáldum og öðrum listamönnum. Betrunarviðleitni mín er einkum tvíþætt - betrun andans og efnisins (og hverfist síðarnefndi þátturinn einkum um líffræðileg, lífefnafræðileg og lífeðlisfræðileg mál sem ég mun ekki rekja hér, að svo stöddu altént). Nú upp á síðkastið hef ég gluggað í bókina Mannasiði, eftir Jón Jacobsson. Hún er vissulega nokkuð komin til ára sinna - er gefin út árið 1920 - en mér þóttu líkur á því að í henni væri engu að síður að finna ýmislegt sem héldi gildi sínu. Sígildar samskiptareglur ef svo má segja. Vissulega er margt í bókinni sem flestum kynni að þykja næsta hlægilegt í dag, og skyldi engum koma á óvart sem hefur þó ekki nema allra grófustu hugmyndir um inntak almennrar félagsfræði. Til dæmis hlýtur grein um hárhirðu að teljast fórnarlamb framgangs tíma og tækni, eða hefur nokkur maður kölnarvötn sín í dropaglösum núorðið? Hitt er þó eins víst að sá grunur minn reyndist á rökum reistur að í bókinni væri að finna gullkorn, sem ég trúi ekki að missi praktískt gildi sitt nokkurn tímann, og eiga erindi við fólk á öllum aldri og úr öllum stigum þjóðfélagsins. Svo sem þetta:

38. Hvernig skal koma fram í heimsóknum?
Menn taki fyrst af sér skóhlífar og yfirhafnir (konur einnig skóhlífar, og leggi frá sér votar regnhlífar og fari úr yfirhöfnum, þegar vont er veður), karlar gangi með hattinn í vinstri hendinni inn í móttökuherbergið, heilsi síðan fyrst húsmóðurinni og því næst húsráðanda. Eftir það er boðið er til sætis, setjist menn hispurslaust í þann sess, sem þeim er boðinn, með hattinn í hendinni, hafi þeim ekki verið boðið að leggja hann frá sér. Konur haldi að sjálfsögðu hönzkum á höndum sér, hatti með blæju á höfðinu, en lyfti blæjunni frá andlitinu. Komi nýir gestir, skal staðið upp með húsbónda og húsfreyju og ekki aftur sezt niður að af lokinni kynningu, nema manni sé aftur boðið til sætis. Verði dráttur á því, skal kveðja húsráðendur og halda af stað. Um viðræður er áður talað.

Mannasiðir e. Jón Jacobsson, bls. 41

Fyrir börnin

Börn eru yfirleitt hálfvitar og nærri því alltaf aumingjar. Þess vegna þurfum við - ég og þú og allir - að vera góð við börnin. Ekki of góð þó. Big K.R.I.T. fyrir börnin.

Sena 1

- Er ekki allt í lagi þarna?- er kallað,- Halló!
Maður í gráum ullarfrakka, blautur hérumbil upp að hnjám, lítur um öxl, réttir treglega upp hönd og kallar til baka:
- Jú, allt í góðu.
- Hvað ertu að gera þarna?- er aftur kallað, eins og af (ströngum en sanngjörnum) barnaskólakennara.
- Ég- mér sýndist ég sjá sel,- kallar sá frakkaklæddi til baka.
- Sel!? Það eru engir selir hér.
- Jú, mér sýndist ég sjá sel.
- Hvað ætlaðirðu að gera við sel?- er nú spurt ofan af ströndinni.
Maðurinn í gráa frakkanum, sem líka er á svörtum mokkasínum snýr orðlaust við og staulast klunnalega með skvettum og fyrirgangi upp úr vatninu og áfram til baka yfir sleipt fjörugrjótið og þarann.
- Ég sá sel,- segir hann og réttir alskeggjuðum manni höndina.
Sá skeggjaði réttir hönd á móti og horfir þegjandi í augu þess frakkalædda.
- Hér eru engir selir,- segir hann loks, og sá frakkaklæddi sér að útskýringar hans virka ekki sannfærandi á viðmælandann. Skeggjaða.
- Þetta var sjálfsagt grjót sem glampaði á, ljós frá húsunum, og þari. Blautt.
- Já- segir sá skeggjaði, enn vantrúaður- sjálfsagt. Hér sjáum við aldrei seli.
- Jæja, ég er hundblautur í fæturnar, helvíti er svalt að verða.
- Já, það er ekkert baðveður,- segir sá skeggjaði þurrlega.
Með þeim orðum kveðjast þeir. Sá frakkaklæddi gengur af stað eftir fjörunni, rétt um það bil sem hún mætir bakgörðum húsanna við götuna fyrir ofan. Honum er ekki ýkja kalt - ekki nándar nærri nógu kalt - en hann skammast sín, lítur um öxl og sér skeggjaða manninn hverfa inn um bakdyr húss handan garðsins sem hann kallaði úr, og hann sér líka að út um stóran glugga á annarri hæð hússins fylgist kona með honum. Hún stendur nálægt glerinu með krosslagða handleggi. Hann hugsar með sér að hún sé eflaust kona þess skeggjaða, og að jafnvel hafi hún komið auga á vesalings hann úti í voginum og krafist þess af manni sínum að hann færi út og fengi ræfilinn ofan af því. Að nokkru leyti af eðlilegri samhygð, eða aumingjagæsku, en óneitanlega meðvituð um að því að maður dræpist að heita má í bakgarðinum hjá henni kæmi til með að fylgja talsvert vesen. Samtöl við lögreglu eða aðra rannsóknaraðila, umgangur þeirra og mögulega einhver umferð aðstandenda mannsins. Það þarf að stjaka við honum, ef hann er truflaður við þessa tilraun sína hér gefst hann upp og hugsar sinn gang, leitar sér kannske aðstoðar - það er allt sem þarf, að stjaka við honum, eiga við hann orð. Eða hvað? Hann tekur sígarettupakka úr vasanum, úr honum eina sígarettu og kveikir sér í, brettir upp kragann á frakkanum og gengur eins rösklega og fjörugrjótið leyfir. Hann hugsar með sér að vel hefði getað verið selur þar í sjónum, þótt sá skeggjaði hafi aldrei séð slíkan þar. Líka að grunur þess skeggjaða, eða konunnar hans, hafi verið réttur fjandinn hafi það - hann var í öllu falli að velta því fyrir sér að drepa sig þar í fjöruborðinu.